Artykuły pedagoga szkolnego 2012/2013

Więzi osobowe

Wychowanie bez więzi osobowej prowadzi do buntu bez względu na to, w jakim wieku są dzieci. Wychowanie jest mało skuteczne kiedy opiera się na systemie nakazowo – zakazowym, sankcjach i strachu. A więc, przyjrzyjmy się „na to”, co buduje więź osobową rodzica z dzieckiem?

  1. Kiedy pozytywnie potwierdzamy odczucia dziecka, wtedy dostarczamy mu autentyczności. Jeżeli dziecko się cieszy, ciesz się z nim, jeżeli smuci, dziel z nim smutek. Dziecko chce miećz osoba, która potwierdza jego sposób odczuwania.
  2. Akceptacja – Musimy się nauczyć bezwarunkowej akceptacji dziecka za to, kim jest, a nie za to co robi. Im bardziej dziecko czuje się akceptowane, tym bardziej jest otwarte na skorygowanie swojego postępowania.
  3. Docenianie – Kiedy doceniamy to, co robi dziecko, dajemy mu poczucie znaczenia. Kiedy wyrażamy wdzięczność, doceniamy wysiłek naszych dzieci, wtedy widzą one, że robią coś, co ma sens.
  4. Dostępność – Powinniśbyć dostępni dla naszych dzieci. Każde dziecko chce mieć poczucie wartości, chce być ważne, a przekonuje się o tym wtedy, kiedy ktoś znajdzie dla niego czas.
  5. Współodczuwanie – Wyrażając uczucia naszym dzieciom komunikujemy im jedną rzecz – że są kochane. Każde dziecko chce dowieść, że inni potrafią go zaakceptować i pokochać.
  6. Gotowość do rozliczania – Kiedy budujemy tego rodzaju więź: jak podane wyżej, zawsze starajmy się określić dzieciom jasne granice, zasady, ograniczenia. Jesteśmy im to winni, aby nauczyć gotowości do rozliczania. Jeżeli w kontekście tego rodzaju więzi osobowych podajemy dzieciom zasady i oczekujemy ich gotowości do rozliczenia, wtedy one rozumieją, że powierzamy im odpowiedzialność
    i samokontrolę.

Źródło:

G. Konior, Więzi osobowe, Wychowawca. Miesięcznik nauczycieli i wychowawców katolickich. Nr 7-8, 2012r.

 Z  poważaniem Alicja Smoczeńska – pedagog szkolny


Sukces ojcowskiego oddziaływania na dziecko - rady, opinie i wskazówki metodyczne

  1. Ustawiczne dokształcanie się w zakresie problematyki rodzinnej i poznanie elementów psychologii rozwojowej.
  2. Samoocena własnych aspiracji i walorów w aspekcie funkcjonowania w społeczeństwie i rodzinie.
  3. Wzbogacenie własnych aspiracji i autorytetu jako warunków sprzyjających identyfikacji syna z ojcem.
  4. Aktywny i systematyczny udział w procesie wychowawczym, ukierunkowany na kontakt ze szkołą, poznaniem środowiska szkolnego, kolegów i zainteresowań dziecka.
  5. Wspólne spędzanie czasu wolnego z dziećmi, podejmowanie rozmów i dyskusji skłaniających do refleksji (adekwatnych do poziomu rozwoju dziecka).
  6. W sytuacjach konfliktowych unikanie stosowania względem dzieci argumentów siły, zastępując go siłą argumentu merytorycznego i moralnego.
  7. Wystrzeganie się postawy oschłej i autokratycznej, oraz unikanie permanentnej kontroli każdego kroku dziecka. Taka postawa ojca zmniejsza motywację dziecka do modelowania,
    a także obniża autorytet ojca.
  8. Stosowanie systemu zachęt, pochwał, nagród - nie tylko okazjonalnie, ale poprzez rozmowy i działania podkreślające sukcesy dziecka, co wpłynie na rozbudzenie u niego potrzeby dalszych osiągnięć.
  9. Rozmawianie z dziećmi o problemach rodziny, szkoły, pracy zawodowej i świata, w którym żyjemy. Pozwoli to dziecku lepiej zrozumieć złożoność życia i rozumniej w nim wzrastać.

 Źródło:

M. Murawska – Ziobro, Ojcowskie oddziaływanie, Wychowawca. Miesięcznik nauczycieli i wychowawców katolickich. Nr 7-8, 2012r.

  Z  poważaniem Alicja Smoczeńska – pedagog szkolny


 

Fakty na temat kłamstwa dzieci

Przyjrzyjmy się powodom, dla których dzieci kłamią. Gdy je odkryjemy, łatwiej będzie znaleźć rozwiązanie konkretnego problemu.

1. Chcą uniknąć kar.
Często kłamią dzieci wychowywane w systemie nakazowym, autorytatywnym.
Rada: Nie nadużywajcie kar w odzwyczajaniu od kłamstw. Rozmawiajcie z dzieckiem, zapewniając, że przyznanie się do winy nie pociągnie za sobą kary. Poza tym poznanie prawdy daje możliwość „działania”  rodzicom.

2. Boją się odrzucenia.
Częściej kłamią te dzieci, którym rodzice nie okazują miłości i akceptacji, które są niepewne siebie i niedowartościowane. Jeśli dziecko jest przekonane, że rodzice kochają je za właściwe zachowanie i dobre oceny w dzienniku, robi wszystko, żeby zataić to, z czego rodzice mogą być niezadowoleni. Nie pokazuje więc uwag w dzienniczku, nie informuje o zebraniu w szkole itp. Kłamie, licząc na to, że nie straci rodzicielskich uczuć.
Rada: Miłość rodzicielska powinna być bezwarunkowa. Kochajcie dziecko niezależnie od tego, ile piątek przyniesie i na jaką ocenę zda ważny egzamin. Nie wiążcie sukcesów i porażek z ilością okazywanych uczuć.

3.Chcą być samodzielne.
Jeśli rodzice nie przyzwalają na samodzielność i niezależność, zmuszają dziecko do kłamstwa.
Rada: Przyzwalajcie na samodzielność adekwatnie do wieku dziecka.


4. Chcą sprostać oczekiwaniom rodziców.
Jeśli wymagania rodziców i nauczycieli wobec dziecka są większe niż jego możliwości, broni się ono przed nimi ucieczką w kłamstwa.

Rada: Stawiajcie wymagania stosowne do możliwości dziecka. Zawyżone wymagania zmuszają dzieci do kłamstw, ponieważ tylko wtedy mogą zadowolić rodziców. Doceniajcie je za to, co mogą i potrafią, a nie krytykujcie za to, co im się nie uda.

5. Chcą pokazać się z lepszej strony.
Czasem dzieci chcą zaimponować rówieśnikom, zyskać ich aprobatę, uciekając do kłamstw dotyczących rodziny, jej statusu np.:  że posiadają drogie przedmioty w rodzinie itp. Chcą w ten sposób podnieść swoją atrakcyjność w oczach innych.
Rada: Rozmawiajcie z nastolatkiem o sytuacji rodzinnej, o waszych możliwościach finansowych, problemach i planach. Uświadamiajcie mu, że nie na wszystko was stać i nie zawsze możecie spełniać jego marzenia. Uczcie akceptacji tego, co jest, i odnajdywania się w realnym świecie, a nie wyobrażonym.

6.Nie mają ukształtowanego systemu wartości.
Nie wiedzą, co jest dobre, a co złe. Nie dostrzegają niebezpieczeństw, wynikających z kłamstw. Czasem wręcz bawi je to, że kłamią, wprowadzają w błąd, a inni w to wierzą.
Rada: Od początku wpajajcie dzieciom zasady, pokazujcie własny świat ocen  i wartości, uczcie
(od małego), co jest dobre, a co złe, co zakazane i co niedopuszczalne. Wprowadzając dziecko w świat wartości, pamiętajcie, że konsekwencja pomaga utrwalać zachowania, a jej brak powoduje zamieszanie w głowie dziecka.

7. Naśladują dorosłych.
„Powiedz, że mnie nie ma” – słyszy nastolatek od rodzica, podnosząc słuchawkę telefonu. Jeśli rodzice oszukują i inne osoby z otoczenia dziecka, częściej i ono zaczyna kłamać.
Rada: Bądźcie dla dziecka wzorem tych zachowań, których od niego wymagacie. Mówcie prawdę, jeśli chcecie, by ono też mówiło prawdę.

8. Chcą zaimponować rówieśnikom.
Jeśli nastolatek dołącza do grupy rówieśniczej, w której kłamstwo jest szanowaną wartością, kłamie, żeby  zyskać akceptację kolegów.
Rada: Pokazujcie, jak zyskać akceptację grupy, ujawniając swoje mocne strony, a nie naśladując rówieśników. Ostrzegajcie, do czego prowadzi bezrefleksyjne wzorowanie się na innych. Jeśli dziecko uwierzy w siebie, dostrzeże swoje zalety i pokaże je kolegom, będzie mniej skłonne do naśladowania i bardziej nastawione na bycie sobą.

9. W ich zachowaniach został utrwalony nawyk kłamania.
Czasem nastolatek zauważa, że kłamstwo bywa skutecznym sposobem na osiągnięcie celu albo uniknięcie kary. Uświadamia sobie, że taka postawa się opłaca i kłamie tak często, aż w końcu staje się to jego przyzwyczajeniem.
Rada: Eliminowanie złych nawyków wymaga czasu i konsekwencji ze strony rodziców. Jeśli każde narzekanie na ból głowy wiąże się z tym, że można nie pójść do szkoły, nastolatek zaczyna symulować chorobę, gdy ma ochotę na wagary. Wizyta u lekarza rozwieje wątpliwości, czy jest zdrowy, czy chory.

 

Źródło:

K. Zielińska, Z prawdą na bakier, Magazyn Familia. Zawsze bliski rodzinie. Strona internetowa: magazynfamilia.pl

 

Z poważaniem Alicja Smoczeńska – pedagog szkolny


10 wskazówek jak wychować rasowych chuliganów?

  1. Od wczesnych lat należy dziecku dawać wszystko, czego zapragnie.
  2. Trzeba się śmiać z jego nieprzyzwoitych i grubiańskich słów. Będzie się uważać za mądre i dowcipne.
  3. Należy je odgradzać od wszelkich wpływów religijnych. Żadnej wzmianki o Bogu. Nie wolno posyłać na religię, nie nakłaniać do kościoła. Gdy dorośnie samo wybierze sobie religię i światopogląd.
  4. Nie wolno dziecku mówić, że źle postępuje. Nigdy! Biedactwo gotowe nabawić się kompleksu winy. A co będzie, gdy później przydarzy mu się nieszczęście – np.: gdy je zaaresztują za kradzież samochodu? Ile się nacierpi w przekonaniu, że całe społeczeństwo je prześladuje.
  5. Konsekwentnie róbcie wszystko za dziecko, gdy porzuca dookoła siebie rzeczy, sami podnieście i połóżcie je na swoim miejscu. W ten sposób nabierze przekonania, że całą odpowiedzialność za to, co robi, nie spoczywa na nim, lecz na otoczeniu.
  6. Pozwalajcie dziecku wszystko czytać, wszystko oglądać w telewizji, wszystko spróbować. Tylko w taki sposób nabierze doświadczenia i pozna, co jest dla niego dobre, a co złe.
  7. Kłóćcie się zawsze w jego obecności. Gdy wasze małżeństwo się rozleci, dziecko nie będzie zaszokowane.
  8. Dawajcie mu tyle pieniędzy, ile zechce. Niech nie musi ich zarabiać. Byłoby rzeczą tragiczną, gdyby musiało się tak męczyć, jak wy kiedyś.
  9. Zaspakajajcie wszystkie jego życzenia. Niech odżywia się jak najlepiej, ma wszystkie wygody. Gdyby odczuwało jakiś brak, nie będzie sobą, stanie się człowiekiem nerwowym, obdarzonym kompleksami.
  10. Stawiajcie zawsze w obronie dziecka. Nie wolno dopuszczać, by ktoś wyrządził mu krzywdę, tylko ono może bezkarnie wyrządzić krzywdę innym.

 

Jeżeli mimo takiej wolności i przywilejów, jeśli mimo tylu dowodów waszej miłości dziecko wam się uda i nie wyrośnie z niego chuligan, to nie potrzebujecie winić samych siebie. Zrobiliście sami, co tylko się dało, aby je zepsuć. Po prostu dziecko nie zrozumiało waszego poświęcenia.

 

Z poważaniem – Alicja Smoczeńska pedagog szkolny


Osoba – podmiotem i celem wychowania

Osoba ludzka to największa, niepowtarzalna wartość, która „uczynnia”  się w procesie wychowania. Człowiek rozwijający posiadane w sobie wartości staje się ich rozdawcą. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy przez całe życie:

  • budzi w sobie potrzeby wyższe poprzez lekturę, przeżycia kulturalne, spotkania w grupach dyskusyjnych,
  • znajduje motywację do własnego rozwoju, wyszukuje ciekawych ludzi jako wzorce do naśladowania,
  • adekwatnie odnajduje się w głównej życiowej roli, kocha to, co robi,
  • systematycznie i wiernie współpracuje z łaską powołania,
  • utożsamia się ze swoją misją odczytywaną jako wola Boża,
  • usilnie pomnaża swoje możliwości rozumiane jako otrzymane od Boga talenty,
  • prowadzi uporządkowany tryb życia, wolny czas przeznacza na permanentne dokształcanie,
  • pogłębia swoje sprawności, zobowiązując się do konkretnej pracy nad sobą i kontrolując uzyskane wyniki,
  • otwiera się na potrzeby społeczne, uczestniczy (w miarę swoich możliwości) w rozwiązywaniu spraw bieżących,
  • włącza się w dekalog, otwiera się na wartości uniwersalne.

Źródło: ks. Prof. Dr Hab. M. Rusiecki, Osoba ludzka wobec wartości, Wychowawca. Miesięcznik nauczycieli i wychowawców katolickich nr 2, 2013r.

Z poważaniem – mgr Alicja Smoczeńska – pedagog szkolny

Jak wprowadzać wymagania?

Zasady wprowadzania wymagań:

  • Nową zasadę wprowadzaj w sytuacji neutralnej (a nie w momencie konfliktu).
  • Zasady i obowiązki formułuj jasno i dostosuj do wieku dziecka.
  • Reguły wprowadzaj pojedynczo, a nie kilka jednocześnie.
  • Polecenia wydawaj „twarzą w twarz” – kucnij , patrz prosto w oczy, mów spokojnie i stanowczo.
  • Nie ochraniaj dziecka przed konsekwencjami złych wyborów, to dla niego wystarczająca kara.
  • Bądź konsekwentna, nie zapominaj o ustalonych zasadach dla świętego spokoju i nie zmieniaj ich w zależności od nastroju. Ale nie obstawaj przy nich niezłomnie, jeśli dziecko ma naprawdę mocne argumenty.
  • Upewnij się, czy polecenie zostało wykonane.
  • Nie praw kazań. Zamiast komentować charakter winowajcy, komentuj konkretny czyn i mów o swoich emocjach.
  • Pamiętaj, że dziecko często lekceważy zasady, żeby zwrócić na siebie uwagę. Nie odmawiaj mu jej więc, gdy jest grzeczne.
  • Jeśli wymagasz czegoś od dziecka, wymagaj tego od siebie. Jeśli chcesz, by sprzątało swój pokój, dbaj o porządek we własnej sypialni.
  • Nigdy nie wyśmiewaj dziecka, nie poniżaj go, nie krzycz, nie bij. Wrogie zachowania rodzą nienawiść, bunt, agresje, chęć zemsty albo lęk – mogą spowolnić rozwój dziecka (źródło: Dziecko, październik 2007).

Z poważaniem – mgr Alicja Smoczeńska – pedagog szkolny


 

logo_psp_pijarki_splo_200.png
Image

SZKOŁA PODSTAWOWA I LICEUM
Sióstr Pijarek im. Pauli Montal

2023-liceum-braz.png