SP - Informator

Chwiejna (labilna) - dużo bardziej zależy od napływających z zewnątrz informacji, niż od wewnętrznych przekonań danej osoby. W konsekwencji, aby móc myśleć o sobie dobrze, osoba ta potrzebuje ciągłych pochwał czy sukcesów, a jednocześnie nawet drobna porażka, czy krytyka mogą spowodować, że jej samoocena gwałtownie spada i pojawia się duży psychiczny stres, czy dyskomfort.

Adekwatna – oznacza, że dana osoba w miarę trafnie, zgodnie z rzeczywistością, potrafi ocenić swoje silne i słabsze strony, możliwości i ograniczenia. Zdrowa samoocena jest zwykle troszkę zawyżona, ale w sposób, który poprawia samopoczucie, nie utrudniając jednocześnie funkcjonowania.

Nieadekwatna – oznacza, że osoba albo wyraźnie zaniża, albo zawyża swoje zalety
i możliwości. Samoocena zaniżona powoduje, że dana osoba ma gorsze samopoczucie psychiczne, bardziej pesymistyczne spojrzenie na przyszłość, nie podejmuje też wielu wyznań, który w rzeczywistości mogłaby sprostać, bo zakłada, że jej się to nie uda. Z kolei samoocena zawyżona sprawia, że dana osoba może „porywać się z motyką na słońce” – podejmować się wyzwań zbyt trudnych i trwonić energię i czas na dążenie do celów, których nie jest w stanie osiągnąć.

Najbardziej korzystna dla nas jest samoocena wysoka, adekwatna i stabilna. Pozwala ona zachować dobre mniemanie o sobie, wiarę w dobrą przyszłość i w swoje możliwości, przeciwności losu, czy niepowodzeń.

Źródło: Jak wspierać swoją samoocenę?, Głos pedagogiczny. Grudzień 2018.

Na zakończenie naszych spotkań w roku szkolnym 2018/2019 życzę Państwu i Waszym pociechom bezpiecznych, szczęśliwych, radosnych i rodzinnych wakacji – pedagog szkolny Alicja Smoczeńska

Dobra, stabilna samoocena jest jedną z najcenniejszych rzeczy, jaką mogą dać dzieciom dorośli. Sprzyja ona motywacji, działaniu i odnoszeniu sukcesów, a przede wszystkim zdrowiu psychicznemu. Nasza samoocena może być wysoka (dobra), niska (zła), stabilna lub chwiejna, czy nieadekwatna.

Niska (zła) – oznacza, że dana osoba ma niskie mniemanie o sobie i swojej wartości, dostrzega w sobie więcej wad, niż zalet, prognozuje raczej, że poniesie porażkę niż sukces. Jej konsekwencja to: brak wiary we własne możliwości i unikanie podejmowania wyzwań, wycofywanie się z kontaktów społecznych, gorsze wyniki w nauce, większe ryzyko zaburzeń emocjonalnych i psychicznych np.: depresji, lęków, gorsze funkcjonowanie i radzenie sobie
w obliczu sytuacji trudnych i bolesnych doświadczeń. Osoba taka jest skłonna obwiniać się, mimo, że nie ponosi żadnej odpowiedzialności.

Wysoka (dobra) – oznacza wysokie mniemanie o sobie i poczucie własnej wartości, dostrzeganie i docenianie swoich zalet oraz wiarę w możliwości odniesienia sukcesu. Jej konsekwencją jest lepsze samopoczucie psychiczne, większa motywacja i chęć do działania, częste podejmowanie prób sprostania wyzwaniom, dawania sobie szansy na sukces.

Stabilna (może być dobra lub zła) - oznacza, że przekonania osoby na swój temat są raczej trwałe i w niewielkim stopniu zależne od sygnałów z zewnątrz np.: sukcesów, porażek.

Źródło: Jak wspierać swoją samoocenę?, Głos pedagogiczny. Grudzień 2018.

• Pochwała skuteczna - to pochwała wiarygodna. Artykułujemy takie pochwały, w które sami wierzymy i potrafimy uargumentować.
• Chwaląc unikajmy porównywania z innymi.
• Kiedy chwalimy nie próbujmy przemycać wychowawczej krytyki np.: „Bardzo dobrze to zrobiłeś, ale gdybyś tak robił zawsze, uniknąłbyś...”
• Jeśli chcesz przemycić w pochwale dodatkowy motywujący przekaz, sformułuj go tak, by nie był ukrytą krytyką. Sprawdzają się tu słowa: „wierzę w Ciebie...’ „myślę, żę...” np.: Wierzę, że jeszcze raz powtórzysz ten sukces...”. Doceniaj nawet drobne, najmniejsze starania dziecka.
• Nie ma dzieci, których nie ma, za co chwalić.
• Chwal dziecko za to, że spróbowało, nawet, jeśli próba była nieudana.
• Doceniaj drobne dokonania, działania, starania.
• Stosuj pochwały „dobrze Cię widzieć”, „dobrze, że jesteś” itp.
• Okazuj wiarę i entuzjazm.

Źródło: Podstawowe zasady skutecznego, właściwego chwalenia i dowartościowywania, Głos pedagogiczny. Grudzień 2018.

Atrakcyjność treści i aplikacji, z którymi użytkownicy stykają się w sieci, może powodować utratę kontroli nad czasem i intensywnością korzystania z Internetu, komputera, gier komputerowych, czatów, portali społecznościowych i innych wirtualnych aktywności. To wpływa na ograniczenie lub rezygnację z innych czynności dnia codziennego, czy też na zaniedbywanie rodziny, obowiązków, nauki szkolnej, unikania kontaktów z rówieśnikami.

Jak więc rozpoznać, że dziecko nieprawidłowo, dysfunkcyjnie korzysta
z komputera/Internetu/gier komputerowych?

• Czas, który dziecko spędza przy komputerze przewyższa czas poświęcany innym aktywnościom, np.: obowiązkom domowym, zainteresowaniom.
• Pozbawienie, czy ograniczenie możliwości skorzystania z komputera lub zagrania
  w grę powoduje u dziecka dyskomfort, rozdrażnienie, złe samopoczucie, agresję, skłania do kłamstw, oszustw.
• Dziecko jest nadpobudliwe, izoluje się, ma problemy ze spaniem, koncentracją, może przejawiać stany lękowe.
• Relacje i kontakty w świecie wirtualnym stają się dla dziecka ważniejsze od tych
  w świecie realnym, a jego rozwój i myśli często koncentrują się wokół gry.
• Prosi o zakup lub wydaje samodzielnie znaczne sumy pieniędzy na nowe gry, akcesoria komputerowe.

Jak zapobiegać?

• Obserwujmy wirtualne nawyki i zainteresowania dziecka, by rozmawiać z nim
  o negatywnych konsekwencjach dla zdrowia psychicznego i fizycznego w stacjach nadużywania Internetu.
• Kontrolujmy czas, który poświęca na surfowanie po sieci/ granie. Wsparciem dla rodziców jest aplikacja pozwalająca na monitoring czasu i stron odwiedzanych przez dziecko.
• Dbajmy o to, by uczestniczyć w świecie dziecka/nastolatka proponując i zachęcając do aktywności w świecie realnym.

Jak reagować?

• Rozmawiać z dzieckiem, by nazwać i zdiagnozować problem.
• Obserwować, w jakich sytuacjach dziecko ucieka w świat wirtualny. Utrata kontroli nad korzystaniem z Internetu może być symptomem innych problemów emocjonalnych, społecznych, czy rodzinnych.
• Ustalić sposób i czas korzystania z Internetu, gier oraz konsekwentnie tego przestrzegać.
• W sytuacjach, gdy niewłaściwe używanie technologii wpływa, na jakość życia
  i zagrożenie zdrowia ograniczyć dostęp do Internetu i proponować inne formy aktywności.
• Korzystać z porad specjalistów (psycholog, poradnie, linie telefoniczne itp.).

Źródło: Jak zapewnić dzieciom bezpieczeństwo w Internecie? Poradnik dla rodziców. Poradnik opracowany w ramach projektu Cyfrowobezpieczni.pl, sfinansowanego przez MEN.

Od kilku lat na stronie internetowej szkoły zamieszczam krótkie artykuły z zakresu wiedzy psychologiczno – pedagogicznej dotyczącej wychowania dzieci i młodzieży. Mam nadzieję, że są one przydatną i miłą literaturą.  Również w tym roku szkolnym serdecznie zapraszam do zapoznania się z nimi. Jak zawsze życzę Wam i Waszym pociechom „Dobrego roku szkolnego z Aniołem Stróżem u boku!”. Niech będzie on wspaniałym doświadczeniem radości, miłych wspomnień i oczywiście sukcesów na miarę możliwość każdego.

 Z góry serdecznie dziękuję za współpracę!

                     Z poważaniem Wasz pedagog szkolny - Alicja Smoczeńska

Ludzie różnią się pod względem odporności na stres – jedni mają wyższą, inni niżą odporność. Każda osoba może jednak skutecznie pracować nad tym, by bardziej uodpornić się na stres i lepiej sobie z nim radzić. Na to, w jaki sposób sobie z nim radzimy wpływa styl życia, czyli, sposób funkcjonowania, na co dzień: wypoczynek, kontakty z innymi, spędzanie wolnego czasu, odżywianie itp. Dlaczego? Nasza odporność na stres zależy od kondycji naszej psychiki i całego ciała.

Odporność na stres wzmacnia:

• Dobre wysypianie się.Nastolatki potrzebują 8 – 10 godzin snu. Każda godzina mniej osłabia odporność. Ważna jest też, jakość snu, czyli wygodne łóżko, przewietrzony pokój, odpowiednia temperatura, cisza itp.
• Zdrowe odżywianie – zbilansowane, regularne posiłki zawsze ze śniadaniem. Głód to czynnik, który wzmacnia stres!
• Aktywność fizyczna. Aktywność fizyczna ma bardzo dobry wpływ na nasze ciało, mózg, psychikę, chroni nas przed stresem. Wystarczy 30 min. dziennie ulubionej aktywności, ale regularnej.
• Kontakt z naturą.Udowodniono, że kontakt z naturą uspokaja i łagodzi stres.
• Życie bez pośpiechu.Kiedy żyjemy w dużym pośpiechu, jesteśmy dużo bardziej zestresowani.
• Dobrze zaplanowany czas. Dobrze zaplanowany czas wpływa na łatwość ociągania przez nas celi, a więc mniejszy stres.
• Ograniczenie mediów elektronicznych.Korzystanie z nich w rozsądny sposób, tak by mieć czas na hobby, spotkania z przyjaciółmi w „realu”, odpoczynek, sen itd.
• Hobby.To takie zainteresowanie, które ma nam sprawiać radość, przyjemność, będzie kreatywne, będzie nas rozwijać, przez które się spełniamy np. sport, sztuka, pisarstwo, piesze wędrówki itp.
• Czytanie książek.Według badań 6 min. lekkiej, przyjemnej literatury potrafi zmniejszyć poziom stresu nawet o 68%. Dla porównania – słuchanie muzyki zmniejsza go o ok. 61%, a spacer o 42%.
• Dbanie o relacje z osobami, na których Ci zależy (rodzina, przyjaciele, koleżanki i koledzy).
• Szczera rozmowa o tym, co jest dla Ciebie ważne. Dziel sięz osobami bliskimi, zaufanymi sukcesami, radościami, jak i obawami, wątpliwościami, zmartwieniami. Jeżeli potrzebujesz proś o pomoc, radę, wsparcie.
• Pamiętanie o swoich potrzebach (relaks, wypoczynek, radość, słuchanie muzyki, dobry film itp.).
• Optymizm.
• Dobre podejście do stresu. Stres to normalna rzecz. Towarzyszy człowiekowi przez całe życie. Ma on też właściwości mobilizacyjne np.: przed egzaminem mobilizuje do nauki. Dzięki niemu zachowujemy czujność w trudnych sytuacjach, skupiamy uwagę, podejmujemy trafne decyzje i pokonujemy przeszkody. Stresu nie da się uniknąć, ale należy go kontrolować tak, aby stał się czynnikiem pomocnym i mobilizującym. Jeżeli jednak dezorganizuje nasze życie należy udać się do specjalisty po pomoc (psycholog, lekarz rodzinny, psychiatra).

Opracowała: mgr A. Smoczeńska - pedagog szkolny

Źródło:M. Goetz, Poskromić stres, [w]Głos Pedagogiczny 2018r, nr 98, A. Krzeszowiak , Jak radzić sobie ze stresem?[w]Biologia w szkole, nr 4/2002.